De kranten staan er vol mee. Eerst schreef men nog over een recessie, die snel werd vervangen door de kredietcrisis. Samen met de banken verdween krediet van de voorpagina’s en zaten wij met het restant; de crisis. En zoals met al het nieuws uit de gedrukte krant niets nieuws onder de zon. Want de meesten van ons kennen dit verschijnsel nog uit de jaren 80, maar voor de echte wereldcrises moeten we terug naar de jaren 30 van de vorige eeuw.
Dat brengt mij van mijn Jaarclub Opa Joseph Luns van de vorige column bij mijn eigen Opa George. Een man die nog meer indrukken bij mij heeft achtergelaten en onomstotelijk een positieve invloed heeft gehad in mijn jeugd.
George was eind jaren 20 in dienst bij de chocoladefabriek Bensdorp op de afdeling die verkoopacties bedacht. Dat heette toen nog geen Marketing, maar ik begrijp direct mijn eigen carrière. De mooiste actie in die tijd: Stuur 10 lege wikkels van uw favoriete reep op en ontvang gratis 10 nieuwe repen”. Blundertje in de dop om de wikkels van de gratis repen niet als ongeldig te markeren. Productie omhoog maar letterlijk geen centen (dat kostten ze toen nog) in het laatje.
En plots op 24 oktober 1929 zakte de beurs op Wallstreet in elkaar. Een vrije val van alle aandelen, banken gingen failliet en de depressie was een feit. Komt u wellicht bekend voor.
George ontving een brief van zijn schoolvriend Dick. De zoon van een theeplanter uit Nederlandsch Indïe met de mededeling dat er nog genoeg werk was in Batavia.
Het volgende bericht dat Dick ontving was per air-mail: “Ben onderweg, groeten uit het Suezkanaal”. Ruim 3 weken na vertrek zette George voet aan wal in wat wij nu Jakarta noemen. Met niets meer dan een koffer met een verschoning en het wollen winterpak uit Amsterdam begon hij daar aan een nieuw leven.
Op een van Dick geleend herenrijwiel, bij een tropische temperatuur van dik boven de 30 graden, begon zijn zoektocht naar een betrekking. Nu noemen wij dat Cold Canvassen, maar reken dat er in het eerder genoemde wollen pak niets kouds aan was. Zo ontdekte ook hij dat netwerken iets kan zijn waar het zweet je bij kan uitbreken. Maar met een doel voor ogen bleek al snel dat de aanhouder wint. George werd aangenomen als procuratiehouder van een grote verzekeringsmaatschappij. Hij kende de naam al want die stond al sinds het begin van die eeuw op de westzijde van de overkapping van Centraal Station Amsterdam. En daar begon de nieuwe loopbaan van mijn Opa. Een paar later trouwde hij met de handschoen met mijn Oma in Amsterdam terwijl hij zelf in zijn bed lag. Geen Skype en Relatieplanet en toch op elkaar vertrouwen. Zij bouwden samen een goed bestaan op waar WOII en een vrijheidsstrijd helaas roet in het eten gooiden.
Toch leert het verhaal van mijn Opa mij 2 dingen. Er is niets nieuws onder de zon, alleen noemen wij het nu anders. En dat je met een ondernemende actieve instelling altijd verder komt. Crisis of geen crisis.