Het nieuwe schooljaar is begonnen en met veel bombarie ook het nieuwste experiment van Maurice de Hond. Sinds dit schooljaar kennen wij naast Jenaplan, Montessori en de Rudolf Steiner school ook de Steve Jobs variant. Die met de hippe naam O4NT.nl in de onderwijsmarkt wordt gezet. Nu gaat het daar al direct mis. De wonderlijke afkorting staat voor Onderwijs “voor” de Nieuwe Tijd. De verengelsing van onze taal hoort daar dan blijkbaar ook bij.
Dit initiatief heeft de pers vooral gehaald met het gebruik van de iPads door de leerlingen in plaats van de oude vertrouwde boeken en schriftjes. Maar de Nieuwe Tijd gaat verder dan dat. O4NT.nl lijkt wel een soort “Nieuwe Werken” onderwijs met zitzakken in plaats van bankjes, coaches in plaats van juffen en meesters, en workshops in plaats van lessen. Een ontwikkeling waar ook u vast wel een mening over heeft. En ik schat met de natte vinger dat minstens 9 op de 10 er niet direct wild enthousiast van wordt. Begrijpelijk wat mij betreft. Want dit soort veranderingen zijn eng en kunnen wel eens heel verkeerd uitpakken.
Dergelijke angst is ook heel menselijk. U bevindt zich daarmee direct op het niveau van wellicht wel de grootste denker in onze geschiedenis. In de dialoog Phaedrus van Plato beklaagde Socrates, in de vierde eeuw voor Christus, zich over de verspreiding van de schrijfkunst. Iets wat toen net zo revolutionair was als de iPad twee jaar geleden was. Want, zo stelde Socrates, “het schrift zou de vergeetachtigheid in de ziel brengen”, omdat niemand nog verhalen hoefde te onthouden om ze door te vertellen. Niets “wie schrijft die blijft, maar een geval van Neofobie moeten wij nu hartelijk lachen. En de schrijfkunst is nu nog één van de belangrijkste middelen tot communicatie en staat geheel niet ter discussie. Toch zouden we dat misschien wel eens moeten doen.
” Over pakweg 20 jaar kijken kinderen net zo meewarig naar een pen en papier als wij kijken naar een steen en beitel”
Als vader van twee zwaar dyslectische kinderen (erfelijk?) ondervindt ik dagelijks de beperkingen en moeilijkheden van het geschreven woord. Maar u als e-mailer heeft waarschijnlijk ook de laatste week een berichtje ontvangen waarvan de toon u tegen de borst stootte en welke later bleek zo niet bedoeld te zijn. En wat te denken van die ene Whatsapp conversatie met uw partner die door de “autocorrect” iets heel anders overbracht dan u van plan was te zeggen. Wellicht was het plegen van een ouderwets telefoongesprek of een eenvoudige videocall een snellere en betere oplossing geweest die onnodige misverstanden had kunnen voorkomen. Uw stem en gezichtsuitdrukkingen zijn echt een geweldig middel om een boodschap helder en duidelijk over te brengen. Mijn voorstel aan u is dan ook om de komende week minder te mailen maar elkaar met al die apparaten die u heeft eens “face2face” te spreken.
Nu ik toch op dreef ben gooi ik nog meer eens een steen in het water met de stelling ;” Over pakweg 20 jaar kijken kinderen net zo meewarig naar pen en papier als wij kijken naar een steen en beitel”. Want waarom zou je nog een handschrift moeten ontwikkelen als dat wat je schrijft nu toch via de een of andere vorm van een toetsenbord gaat. Of nog sneller … gewoon door het gebruik van je stem. Waarom zou je dan überhaupt een pen in de hand nemen of zitten tikken op een toetsenbord dat de lay-out heeft uit de tijd dat de hamertjes van de typemachine in de knoop konden raken. Denk daar maar eens over na terwijl onze kinderen verder schuiven 🙂
