In 1983 zong Doe Maar nog: “Knoop je jas dicht, doe een das om, was eerst je handen. (…) Stel je netjes voor, eet zoals het hoort, en zeg U!” 33 jaar later zeg ik: “Doe Maar niet.”
U is niet alleen de 21ste letter in het alfabet en de 5e klinker, maar ook het aller kortste woordje in onze taal. Het is de opvolger van de beleefdheidsvorm ‘gij’. Een woord dat onze zuiderburen nog gebruiken, maar bij ons in de 17e eeuw werd vervangen door ‘uwe edelheid’. Pas in de 19e eeuw is u als afkorting in de mode geraakt als beleefd persoonlijk voornaamwoord.
Ongemakkelijk
Ook al wil ik er zelf niet aan geloven. Maar ik word ouder en dat is blijkbaar ook te zien aan de buitenkant. Het komt helaas meer en meer voor dat jongeren mij met u aanspreken. En ik word daar een beetje ongemakkelijk van. Zeker als ik ze vraag om mij te tutoyeren en ze stug vol blijven houden. Allemaal erg beleefd, maar ik hoor de generatiekloof met luid gekraak openbreken.
Het raakt niet
Zelf weiger ik om ‘u’ te gebruiken. Vanaf het eerste moment dat ik jou ontmoet zeg ik ‘jij’ of gebruik je naam. Ongeacht wie je bent of wat je positie is. Dat doe ik met doordachte opzet en niet uit gebrek aan respect of beleefdheid. Het werkt namelijk niet.
Als ik met je in gesprek ben, wil ik je namelijk raken en met je van gedachten wisselen. Dat gaat het beste wanneer wij op gelijke voet staan. Zowel figuurlijk als letterlijk. Daar past geen afkorting uit de 19e eeuw tussen. Het is mij nog nooit gebeurd dat iemand tegen het ge-jij en jou van mij bezwaar maakte. En ook jij gebruikt ‘u’ waarschijnlijk niet zo vaak. Maar zodra je gaat schrijven verval je weer in oude gewoontes.
Desalniettemin
Schrift is ongeveer de slechtste manier om een boodschap over te brengen. Letters en zinnen zijn namelijk moeilijk van intonatie en emotie te voorzien. Dat kunnen alleen de echte schrijvers en dichters onder ons. Daarbij leest de gemiddelde lezer ook nog eens half, waardoor de boodschap impact verliest. Daar ga je met je blog of die ó zo geweldige content op je website mooi de mist mee in. Waarom gebruik je bij het schrijven ook allemaal woorden die je al babbelend nooit in de mond neemt? Of zeg je wel heel vaak: desalniettemin, nochtans, derhalve en andere frases uit de periode van voor 1900? Nee toch?
Dialoog door je ogen
De basis van communicatie is niet het over de schutting gooien van een mededeling. Het is het aangaan van een persoonlijk dialoog. Niet doordat je mijn stem hoort maar doordat je mijn gedachten leest door de letters via je ogen. Als je mijn stukje leest, wil ik dat er iets gebeurt in je bovenkamer. Dat je nadenkt, dat je glimlacht en je mag zelfs een beetje boos worden. Want dan heb ik mijn doel en jouw hersens bereikt. Dat doe ik niet door eerst een kloof te creëren tussen jou en mij. Maar juist door je rechtstreeks aan te spreken met jij, je en jou.
Nooit meer U
Er zijn honderden blogs te vinden met duizenden tips over hoe je het beste content kunt schrijven. Hierin staat wat je wel en niet moet doen. Ik heb maar één tip voor je. U is dood, lang leve jij! Altijd en overal. In het echte leven en bij alles wat je online doet. Want door ‘u’ te laten vallen, spreek je mij als lezer rechtstreeks aan. Mijn jarenlange niet-wetenschappelijke ervaring leert dat content die aanspreekt zonder beleefdheid beter, langer en grondiger wordt gelezen. En dus eerder wordt opgemerkt. Bovendien worden u-loze stukjes ook veel sneller online gedeeld. Dus laten wij net zo doen als in het Engels waar ze alleen maar You kennen en u als betekenis naast gij in het woordenboek zetten.
Doe maar: stel je netjes voor, eet zoals het hoort en zeg jij !
Deze blog is eerder verschenen op 42Bis.nl
